Nöropsikiyatri Arşivi; 2023;60(1):81-86
Türkiye’deki COVID-19 Hastalarının Baş Ağrısı Özellikleri: COVID-19 Enfeksiyonu Migren için Bir Tetikleyici midir?
Y Hacıoğlu, R G Gözübatık-Çelik, O Yenidünya, Ö Kesmezacar, U E Toprak
İstanbul Eğitim ve Araştırma Hastanesi, İstanbul
Amaç: Baş ağrısı, koronavirüs-19 enfeksiyonu (COVID-19) olan
hastalarda sık görülen bir semptomdur. Bu araştırmada, Türkiye’de
COVID-19 hastalarında baş ağrısının sıklığını, özelliklerini, tedaviye
yanıtını ve psikososyal özelliklerle ilişkisini değerlendirmeyi amaçladık.
Yöntem: Pandemi sırasında COVID-19 pozitif bireylerde baş ağrısının
klinik özelliklerini tanımlamak için üçüncü basamak özelliğindeki eğitim
ve araştırma hastanesinde hastalar yüz yüze vizitlerle değerlendirildi ve
takip edildi.
Bulgular: 150 hastanın 117’sinde (%78) pandemi öncesi ve pandemi
sırasında baş ağrısı vardı. 150 hastanın 62’si (%41,3) yeni bir baş ağrısına
sahipti. Baş ağrısı olan ve olmayan hastalar arasında demografik özellikler,
Beck Depresyon Skoru, Beck Anksiyete Skoru ve yaşam kalitesi ölçekleri
(QOLS) açısından anlamlı fark bulunmadı (p>0.05). Baş ağrısı için en
yaygın tetikleyici faktör %59 (n=69) ile stres ve yorgunluk iken, ikinci
en yaygın (%32,4, n=38) COVID-19 enfeksiyonuydu. Hastaların %46,5’i
COVID-19 enfeksiyonundan sonra mevcut baş ağrılarının şiddetinin ve
sıklığının arttığını bildirdi. Yeni başlayan baş ağrılarında yaşam kalitesi
formunun sosyal işlevsellik ve ağrı skoru alt grupları ev hanımlarında ve
işsiz hastalarda çalışan gruba göre anlamlı olarak daha düşüktü (sırasıyla
p=0,018; p=0,039). Yüz on yedi hastanın 12’sinde, temporoparietal
bölgede, Uluslararası Baş Ağrısı Bozuklukları Sınıflandırması kriterlerini
karşılamayan, ancak COVID-19 hastaları arasında ortak bir özellik olarak
görülen hafif ile orta şiddette, zonklayıcı bir baş ağrısı vardı. Altmış iki
hastanın 19’u (%30.9) yeni migren tanısı aldı.
Sonuç: COVID-19 hastalığı olan hastalarda migren insidansının diğer
baş ağrısı türlerine göre daha fazla artması olası immun mekanizmalarla
ortak bir yolun varlığını düşündürmektedir.
Headache Characteristics of Patients with COVID-19 in Turkey: Is COVID-19 Infection a Trigger for Migraine Headache?
Introduction: Headache is a common symptom in patients with
Coronavirus-19 infection (COVID-19). In this research, we aim to assess
the frequency, characteristics, and response to treatment of headache in
patients with COVID-19 and its correlation with psychosocial features
in Turkey.
Methods: To describe the clinical features of headache in COVID-19
positive individuals. Patients were evaluated and followed up with faceto-face visits in a tertiary hospital during the pandemic period.
Results: One hundred and seventeen of 150 patients (78%) had a
headache diagnosed before and during the pandemic, 62 of 150 (41.3%)
had a new type of headache. No significant differences were observed in
terms of demographics, Beck Depression Score, Beck Anxiety Score, and
quality of life scales (QOLS) between patients with and without headache
(p>0.05). The most common triggering factor for headache was stress
and fatigue in 59% (n=69), while the second most common (32.4%, n=38)
was COVID-19 infection. 46.5% of the patients reported that the severity
and frequency of their current headaches increased after the COVID-19
infection. Among new-onset headaches, the social functionality and pain
score subgroups of the QOLS form were significantly lower in housewives
and unemployed patients compared to the working group (p=0.018;
p=0.039 respectively). Twelve of 117 patients had a mild to moderate,
throbbing headache in the temporoparietal region, which did not fulfill
the International Classification of Headache Disorders diagnosis criteria,
but showed as a common feature among COVID-19 patients. Nineteen
of 62 patients (30.9%) had a newly diagnosed migraine syndrome.
Conclusion: The diagnosis incidence of migraine in patients with
COVID-19 disease being more than other headaches types may suggest
the existence of a common pathway in possible immune mechanisms.